الجواب باسم ملهم الصواب اولیا دم همان کسانی هستند که اختیار عفو، طلب قصاص و اختیار صلح را دارند(یعنی وارثین مقتول). و برای تشخیص ولی دم که چه کسی مقدم است و چه کسانی با هم برابر هستند باید به طبقات ارث مراجعه شود که به چه صورت تعیین شده …
مطالعه بیشتر »کارگری در خانهی شخصی کار میکند و در حین کار دیوار بر روی کارگر منهدم میشود آیا بر صاحب خانه دیه لازم است یا خیر؟
الجواب باسم ملهم الصواب در این صورت شرعاً بر صاحب خانه دیه لازم نمیشود؛ چونکه صاحب خانه مرتکب جنایت نشده است و دیه زمانی لازم میشود که انسان مرتکب جنایت بشود، ولی اگر صاحب خانه میدانست که احتمال فرو ریختن دیوار هست و با این وجود باز هم به …
مطالعه بیشتر »زن همسایه برای دختربچه ای تفنگ بادی را پُر میکند، و این دختربچه بطرف همین زن شلیک میکند که تیر بادی به چشم آن زن میخورد، پس از پیگیریهای مکرر برای معالجه چشم و مراجعه به پزشکان، چشم این زن خوب نمیشود و بطور کامل کور میماند، حال سوال اینست که این عمل دختربچه عمدی است یا خطائی؟ و آیا بر این دختر بچه دیه لازم میشود یا خیر؟ و در صورتی که دیه زن نصف دیه مرد است، آیا دیه اعضای زن هم نصف دیه اعضای مرد است؟
الجواب باسم ملهم الصواب در صورتی که دختربچه این عمل را انجام داده، عملش خطأ محسوب میشود؛ زیرا دختربچه، نابالغ و طبق حدیث رسول الله صلی الله علیه وسلم مرفوع القلم میباشد و عمل نابالغ اگرچه عمداً باشد، باز هم خطأ محسوب میشود، و در صورت خطأ، دیه بر عاقله …
مطالعه بیشتر »اگر قاتلان چند نفر باشند، آیا برای هر کدام جداگانه دیه لازم میشود، یا اینکه برای همه یک دیه لازم میشود؟
الجواب باسم ملهم الصواب در صورت مسئوله بر همه قاتلان یک دیه لازم میشود؛ زیرا دیه با تعدد قاتلان، متعدد نمیشود. الدلائل: ـ في الفقه علی المذاهب الأربعة: أن الدية لا تتعدد بتعدد القاتلين.([1]) ـ وفي البناية: لا تتعدد الدية بتعدد القاتلين.([2]) ـ وفي المبسوط: الدية فإنها لا تتعدد بتعدد …
مطالعه بیشتر »اگر پدربزرگ نوه خود را تهمت بزند، آیا در این صورت بر پدربزرگ حدّ جاری میشود؟
الجواب باسم ملهم الصواب در صورت مسئوله بر پدربزرگ حدی جاری نمیشود. الدلائل: ـ في اللباب في علوم الکتاب: الوالد إذا قذف ولده (أو ولد ولده) وإن سفل لا يجب عليه الحد، كما لا يجب عليه القصاص بقتله.([1]) ـ وفي فتاوی قاضیخان: رجل قذف ولده أو ولد ولده لا حدّ …
مطالعه بیشتر »اگر فرد مسلمان، شخصی را «گاو» یا «خر» خطاب کرد، آیا در ایمان گوینده اشکالی وارد میشود یا خیر؟
الجواب بسم ملهم الصواب خیر، در ایمان شخص گوینده هیچ نوع اشکالی وارد نمیشود، البته نسبت دادن مسلمان به چیزهای بد و قبیح گناه است. اگر شخص خطاب شده از جملهی علمای ربانی یا فقهای مشهور باشد و یا اینکه از جملهی اشخاص با فضل و کرم بود، در این …
مطالعه بیشتر »آیا شهادت غلام (برده) پذیرفته میشود یا خیر؟
الجواب باسم ملهم الصواب خیر، شهادت غلام قابل قبول نیست؛ زیرا یکی از شرایط شهادت آزاد بودن فرد است که در غلام این شرط دیده نمیشود، پس بنابر نبودن آزادی در غلام شهادتش قابل قبول نیست. الدلائل: ـ في بدائع الصّنائع: ومنها الحرية؛ فلا تقبل شهادة العبد؛ لقوله تعالى: [ضرب …
مطالعه بیشتر »زید صاحب چهار فرزند میباشد، دو تا از این فرزندانش کار میکنند و پول به دست میآورند، و پول به دست آمده را به پدرشان تحویل میدهند، ولی دو فرزند دیگر کارهای خانه را انجام میدهند، حال سوال اینست که در این پول همه فرزندان شریک هستند یا اینکه همان فرزندانی که پول را کسب کردهاند، و دیگر اینکه اگر یکی از فرزندان از زندگی مشترک جدا شود، پدرشان میتواند از پول به دست آمده محرومش کند یا خیر؟
الجواب باسم ملهم الصواب اگر پسران زید پول کسب کرده خویش را به صورت تملیک به پدرشان میدهند، پس مالک تنها پدرشان میباشد، و آن پول به دست آمده مشترک بین همه آنها (یعنی بین پدر و فرزندان) میباشد، و در صورتی که اگر یکی از آنها از زندگی مشترک …
مطالعه بیشتر »آیا در مال یتیم که برای او از پدرش ارث رسیده، غیر از وارث و وصی شخص دیگری میتواند شریک بشود (مثلا به صورت مضاربت یا شرکت و یا غیره) یا خیر؟ و آیا این عمل از نظر شرع اشکالی دارد یا خیر؟
الجواب باسم ملهم الصواب بله، غیر از وارث و وصی شخص دیگری هم میتواند شریک بشود؛ زیرا که به نفع یتیم میباشد، و این نوع عمل از نظر شرع هیچ اشکالی ندارد. ناگفته نماند زمانیکه وصی مال یتیم را به مضاربت یا شرکت میدهد، بخاطر فائده رساندن به یتیم باشد؛ …
مطالعه بیشتر »زمینی که برای رهن گذاشته شده، خراج این زمین بر عهده راهن است یا مرتهن؟
الجواب باسم ملهم الصواب خراج زمین رهن گذاشته شده بر عهده راهن است؛ زیرا زمین در ملکیت راهن میباشد. الدلائل: ـ في الدّر: (ونفقة الرهن والخراج) والعشـر (على الراهن) والأصل فيه أن كل ما يحتاج إليه لمصلحة الرهن بنفسه وتبقيته فعلى الراهن لأنه ملكه، وكل ما كان لحفظه فعلى المرتهن …
مطالعه بیشتر »