در نذری که معلق به شرط شده، اگر صیغه التزام موجود نباشد، مثلاً به این صورت گفته: اگر خداوند مشکلم را حل کرد یک گوسفند خیرات می‌کنم و نیت نذر را نداشته، بلکه مرادش صدقه نفلی بوده، آیا در این صورت آنچه که گفته نذر محسوب می‌شود و احکام نذر بر آن مرتب می‌شود یا صدقه نفلی است؟ و نیز آیا در چنین صورتی خودش یا خانواده‌اش می‌تواند از آن بخورد؟

الجواب باسم ملهم الصواب

در مسئله نذر ملاک این‌ست که کلام گوینده با صیغه‌ها و الفاظی باشد، که فایده لزوم را داشته باشد. البته در نذر معلق به شرط، اگر کلام فایده لزوم را هم نداشته باشد، باز همنذر منعقد می‌شود که در اینصورت فقط شیء نذر شده باید به مصرف فقرا برسد و خود نذر کننده و خانواده‌اش نمی‌توانند از آن مصرف کنند.

علامه مفتی رشید احمد رحمه الله در احسن الفتاوی بصورت مفصل ومدلل در این مورد تحقیقش را به این عنوان مطرح فرموده که در نذر معلق صیغه التزام ضروری نمی‌باشد.

ـ و فی الفتاوی الهندیة:

ولو قال: إن عوفيت صمت كذا لم يجب عليه حتى يقول لله علي وهذا قياس وفي الاستحسان يجب وإن لم يكن تعليق لا يجب عليه قياسا ولا استحساناکذا فی الظهیریة.([1]

ـ و فی البزازیة:

إن عوفيت صمت كذا لم يجب ما لم يقل لله علي وفي الاستحسان يجب ولو قال: إن فعلت كذا فأنا أحج ففعل يجب عليه الحج، إن سلِم ولدی أصوم ما عشت فهذا وعد.([2])

هکذا فی أحسن الفتاوی.([3])


([1]) الفتاوی الهندیة/ج1/ص268/کتاب الصوم /الباب السادس فی النذر/دار إحیاء التراث العربی.

 ([2])الفتاوی البزازیة/ج1/ص237/کتاب الإیمان الثالث فی النذر/قدیمی کتب خانه.

[3])) احسن الفتاوی/ج5/ص484/کتاب الإیمان، نذر معلق مین صیغه التزام ضروری نهین/ایچ ایم سعید کمپنی کراچی.

و الله اعلم بالصّواب

آدرس فتوا: https://hamadie.ir/fiqh/?p=462
مدرسه دینی اصحاب الصفه زاهدان، دارالافتاء مجازی حمادیه، اهل سنت و جماعت بر اساس فقه حنفی
کپی و انتشار فتاوی با ذکر نام منبع «مدرسه دینی اصحاب الصفه زاهدان، دارالافتاء مجازی حمادیه» و آدرس فتوا مجاز می باشد و انتشار بدون ذکر منبع و آدرس شرعاً مجاز نمی باشد.