مراد از « وَأَرْضًا لَمْ تَطَئُوهَا » در آیه [وَأَوْرَثَكُمْ أَرْضَهُمْ وَدِيَارَهُمْ وَأَمْوَالَهُمْ وَأَرْضًا لَمْ تَطَئُوهَا وَكَانَ الله عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرًا] کدام سرزمین می‌باشد؟

الجواب باسم ملهم الصواب

بسیاری از مفسرین طبق عبارات ذیل مکانهایی که تا وقت نزول آیه هنوز فتح نشده است را به عنوان مراد آیه ذکر کرده اند؛ بطور مثال مقاتل و ابن زید میگویند: مراد خیبر است، و قتاده می گوید: مکه، و حضـرت حسن بصری می گوید: فارس وروم. ولی همانطور که عکرمه و علامه طبری میگویند: می توان هر سرزمینی را که تا قیامت فتح میشود مراد گرفت و در واقع آنچه را به صورت خصوص در تفسیر آیه ذکر کرده اند ازقبیل (تفسیر العام بذکر فرد من افراده) میباشد و هدف آن بزرگواران حصر تفسیر آیه در آن مکانهای مخصوص نمیباشد.

عبارات المفسرين:

ـ في تفسیر القرآن العظیم:

وقوله تعالى: [وأورثكم أرضهم وديارهم وأموالهم] أي جعلها لكم من قتلكم لهم [وأرضا لم تطؤها] قيل: خيبر، وقيل مكة، رواه مالك عن زيد بن أسلم وقيل فارس والروم، وقال ابن جرير يجوز أن يكون الجميع مراداً.^([1])

ـ وفي التفسیر الکبیر:

وقوله:[وأرضا لم تطؤها] قيل المراد القلاع وقيل المراد الروم وأرض فارس وقيل كل ما يؤخذ إلى يوم القيامة.^([2])

ـ وفي تفسير المظهري:

[وَأَرْضاً لَمْ تَطَؤُها] بعد. قال مقاتل وابن زيد يعنى خيبر، وقال قتادة كنا نحدث انها مكة، وقال الحسن فارس والروم، وقال عكرمة كل أرض يفتح إلى يوم القيامة.^([3])

---

([1]) تفسیر ابن کثیر/ص446/سورة الأحزاب/الآیة: 27/منشورات: محمد علي بیضون/دار الکتب العلمیه، بیروت/الطبعة الأولی.

([2]) التفسیر الکبیر/الجزء 25/ص179/سورة الأحزاب/الآیة: 27/المکتبة التوفیقیة، مصر.

([3]) تفسیر المظهري/ج7/ص 318-319/سورة الأحزاب/الآیة: 27/دار احیاء التراث العربي، بیروت/الطبعة الأولی.

و الله اعلم بالصّواب

آدرس فتوا: https://hamadie.ir/fiqh/?p=3872
مدرسه دینی اصحاب الصفه زاهدان، دارالافتاء مجازی حمادیه، اهل سنت و جماعت بر اساس فقه حنفی
کپی و انتشار فتاوی با ذکر نام منبع «مدرسه دینی اصحاب الصفه زاهدان، دارالافتاء مجازی حمادیه» و آدرس فتوا مجاز می باشد و انتشار بدون ذکر منبع و آدرس شرعاً مجاز نمی باشد.