آیا فروختن کودی که برای تقویت زمین و تغذیه خاک بسیار مفید می‌باشد جایز است یا خیر؟ ناگفته نماند که کود انواع مختلفی دارد من جمله: کود انسانی(فضولات انسان)، کود حیوانی(فضولات حیوانات)، کود شیمیایی(مخلوط شوره،آهک،گرد استخوان و…).

الجواب باسم ملهم الصواب

فروش کود حیوانی، صنعتی و شیمیایی بلا اشکال می‌باشد، اما در رابطه باکود انسانی چنانچه با خاک و یا مواد دیگری مخلوط شود جایز و بلا اشکال می‌باشد، ولی در صورتی که با خاک و مواد شیمیایی دیگر مخلوط نباشد و خود مسقتل در معرض فروش قرار گیرد پس چنین معامله‌ای مکروه است.

الدلائل:

ـ فی الدر:

(کره بیع العذرة) رجیع الآدمی (خالصة لا) یکره بل یصح بیع السرقین^([1]).

ـ وفی الرد:

(کره بیع العذرة) بفتح العین وکسر الذال «قهستانی» والکراهة لا تقتضی البطلان، لکن یؤخذ من مقابلته بقوله  « وصح مخلوطه» أن بیع الخالصة باطل، … (بل یصح بیع السرقین ) بالکسر معرب سرکین بالفتح، ویقال سرجین بالجیم قوله: (أی الزبل) وفی «الشرنبلالیة» هو رجیع ما سوی إلانسان^([2]).

ـ و فی عمدة الرعایة:

قال: وکره بیع العذرة خالصة وصح فی الصحیح مخلوطة کبیع السرقین والانتفاع بمخلوطتها لا بخالصتها فان بیع السرقین جائزعندنا ^([3]).

---

([1]) الدر المختار ج9 /ص469 /کتاب الحظروالاباحة / فصل فی البیع /دارإحیاء التراث العربی الطبعة الاولی.

([2]) رد المحتار/ج 9/ ص469-470/کتاب الحظروالاباحة فصل فی البیع / دار إحیاء التراث العربی الطبعة الاولی.

([3]) عمدة الرعایةعلی شرح الوقایة/ج7/ص312 /کتاب الکراهیة فصل فی البیع مکتبه دارالکتب العلمیه الطبعة الثانیه.

و الله اعلم بالصّواب

آدرس فتوا: https://hamadie.ir/fiqh/?p=2853
مدرسه دینی اصحاب الصفه زاهدان، دارالافتاء مجازی حمادیه، اهل سنت و جماعت بر اساس فقه حنفی
کپی و انتشار فتاوی با ذکر نام منبع «مدرسه دینی اصحاب الصفه زاهدان، دارالافتاء مجازی حمادیه» و آدرس فتوا مجاز می باشد و انتشار بدون ذکر منبع و آدرس شرعاً مجاز نمی باشد.