آیا رهن دادن زمین مسجد درست می‌باشد؟

الجواب باسم ملهم الصواب

خیر؛ رهن دادن زمین وقفی درست نمی‌باشد؛ زیرا به مجرد وقف، مال موقوفه از ملکیت مالک و صاحبش خارج شده و خالصا برای خداوند قرار می‌گیرد. لذا هیچ کس خواه واقف یا متولی، حق فروش، عاریت و … را ندارند. چون چیزی که در ملکیتشان نیست، پس حق تصرّف در آن را نیز ندارند.

الدلائل:

ـ  فی الدرّالمختار:

 فإذا تمّ و لزم لایملک و لا یعار و لا یرهن.^([1])

ـ وفی ردّالمحتار:

 قوله: (لا يملك) أي لا يكون مملوكا لصاحبه ولا يملك أي: لا يقبل التمليك لغيره بالبيع ونحوه لإستحالة تمليك الخارج عن ملكه، ولا يعار، ولا يرهن لإقتضائهما الملك.^([2])

ــ وفی درر الحكام:

(وإذا لزم) الوقف (وتم لا يملك) أي لا يكون مملوكا لصاحبه (ولا يملك) أي لا يقبل التمليك لغيره بالبيع ونحوه لإستحالة تمليك الخارج عن ملكه (ولا يعار ولا يرهن) لاقتضائهما الملك.^([3])

---

([1]) الدرالمختار، ج6/ ص421ـ  کتاب الوقف/ مطلب مهم: فرّق أبو یوسف /دار إحیاء التراث العربی. الطبعة الأولی.

([2]) ردالمحتار، ج6/ ص421ـ  کتاب الوقف/مطلب مهم: فرّق أبو یوسف… ،دار إحیاء التراث العربی. الطبعة الأولی.

([3]) درر الحكام شرح غرر الأحكام ومعه حاشية الشرنبلالي ، ج3/ ص 350 ـ  کتاب الوقف، زاهدان: اولوالالباب.

و الله اعلم بالصّواب

آدرس فتوا: https://hamadie.ir/fiqh/?p=2514
مدرسه دینی اصحاب الصفه زاهدان، دارالافتاء مجازی حمادیه، اهل سنت و جماعت بر اساس فقه حنفی
کپی و انتشار فتاوی با ذکر نام منبع «مدرسه دینی اصحاب الصفه زاهدان، دارالافتاء مجازی حمادیه» و آدرس فتوا مجاز می باشد و انتشار بدون ذکر منبع و آدرس شرعاً مجاز نمی باشد.