چاه آب و چاه فاضلاب چقدر باید از هم فاصله داشته باشند؟

الجواب باسم ملهم الصواب

اقوال فقهای کرام در این مورد مختلف است؛ برخی 5 ذراع و برخی دیگر 7 ذراع گفته‌اند، اما آنچه که مورد تأیید اکثر فقهاء می‌باشد، اعتبار طعم و رنگ و بو است. یعنی فاصله هر چند باشد ولی اگر طعم و رنگ و بو تغییر نکرده باشند، آب پاک است، گرچه چاها به هم نزدیک باشند. چنانچه فاصله زیاد باشد ولی رنگ و بوی آب تغییر کرده باشند، آب ناپاک است؛ زیرا زمین بعضی از مناطق نرم و بعضی مناطق دیگر سفت است بنابراین در مسئله‌ی مذکور اوصاف ثلاثه معتبر می‌باشند.

الدلائل:

ـ فی ردّالمحتار:

قوله: البعد….إلخ) أی: اختلف فی مقدار البعد من وصول نجاسة البالوعة إلی البئر، ففی روایة: خمسة أذرع، وفی روایة: سبعة، وقال الحلوانی: المعتبر الطعم أو اللون أو الریح، فإن لم یتغیر جاز، وإلا لا، ولو کان عشرة أذرع.^([1])

ـ وفی الهندیة:

وینبغی أن یکون بین البالوعة وبین بئر الماء، مقدار ما لا تصل النجاسة إلی بئر الماء وقدّر فی الکتاب: بخمسة أذرع، أو سبعة وذلک غیر لازم وإنما المعتبر: عدم وصول النجاسة إلیه وذلک یختلف بصلابة الأرض ورخاوتها.^([2]) 

ـ وفی بدائع الصّنائع:

وبئر الماء إذا کانت بقرب من البالوعة لا یفسد الماء ما لم یتغیر لونه أو طعمه أو ریحه، وقدر أبوحفص المسافة بینهما: بسبعة أذرع، وأبوسلیمان: بخمسة.^([3])

---

([1]) ردالمحتار/ج 1/ص511،  کتاب الطهارة/ فصل: فی البئر، دارالحدیث ـ القاهره.

([2]) الفتاوی الهندیة ج1/ص101،  کتاب الطهارة/ فصل: فیما یقع فی البئرـ /مکتبه رشیدیه.

(3) بدائع الصنائع فی ترتیب الشرائع، ج1/ص230 ـ کتاب الطهارة/ أحکام الآبار، ـ طبعة جدیدة. مکتبه رشیدیه.

و الله اعلم بالصّواب

آدرس فتوا: https://hamadie.ir/fiqh/?p=2364
مدرسه دینی اصحاب الصفه زاهدان، دارالافتاء مجازی حمادیه، اهل سنت و جماعت بر اساس فقه حنفی
کپی و انتشار فتاوی با ذکر نام منبع «مدرسه دینی اصحاب الصفه زاهدان، دارالافتاء مجازی حمادیه» و آدرس فتوا مجاز می باشد و انتشار بدون ذکر منبع و آدرس شرعاً مجاز نمی باشد.