الجواب وبالله التوفیق
در مورد مسأله فوق توجه به دو صورت ضروری می باشد:
صورت اول: اگر معلوم شود که مخاطب مسلمان است، پس بهتر است که سلام بگوید؛ چراکه از به کار بردن لفظ (الو) یا(هِلو)، هیچ سودی به مسلمان نمیرسد. اما برعکس استفاده از لفظ «السلام علیکم» چون دربر دارنده دعای سلامتی برای مخاطب است؛ لذا در کنار ایجاد دوستی و محبت، باعث ایصال ثواب ودعای خیر، به گوینده و جواب دهنده می شود. به همین خاطر گفتن آن بهتر است.
صورت دوم: اگر هویت طرف مقابل مشخص نیست و احتمال دارد شخص غیرمسلمانی پشت خط باشد، پس نخست جهت اطلاع از این که من می شنوم، می تواند بجای کلمه الو، هلو ،کلمه (بله) یا(بفرمایید) را بگوید، تا از حال مخاطب خود آگاهی پیدا کند.
شایان ذکر است: این کلمه ابتدایی یعنی (الو،هلو) مانند این است که کسی در می زند و شما قبل از سلام، می پرسید: کیستی؟ و او جواب می دهد فلانی! در این جا هم قبل از سلام کلماتی رد و بدل می شود و هیچ تعارض و منافاتی با مسئله سلام ندارد؛ لذا «الو، هلو» گفتن در وهله اول، همانند در زدن است، که در مشابهت ممنوعه داخل نیست.
الدلائل:
ـ فی التفسیرالمنیر:
(والظاهر أن الإستئذان متقدم علی السلام ،لأن الأصل فی الترتیب الذکری أن یکون علی وفق الترتیب الواقعی، و به قال بعض العلماء ، والجمهور علی تقدیم السلام علی الإستئذان.([1])
ـو فی تحفة الاحوذي:
قوله: (السلام قبل الکلام ) أي: السنة أن یبدأ به قبل الکلام، لأن في الإبتدأ بالسلام إشعاراً بالسلامة، وتفاولا بها، وإیناسا لمن یخاطبه، وتبرکا بالإبتداء بذکرالله… فإن السلام تحیة الإسلام، فما لم یظهر الإنسان شعار الإسلام ، لا یکرم ولا یقرب.([2])
ـ وفي المحیط البرهانی:
أما الإستئذان قبل السلام، وهذا في البیوت، أما في الفضاء یسلم أولا ثم یتکلم لقوله علیه السلام: «من کلم قبل السلام فلا تجیبوه».([3])
ـ وفي فتاوی المتانه:
فی الشرعة ویفتی السلام علی أهل الإسلام من عرف منهم ومن لم یعرف، فإنه یزید فی الألفة والمحبة ویسلم علی الأخ المؤمن وإن لقیه فی الیوم مرارا. وکذا إن حالت بینهما شجرة أو جدار جدد السلام فإن ذلک یوجب الرحمة.([4])
([1]) التفسیرالمنیر/ج9/ص536/سورة النور/تحت آیة: 27/امیرحمزه کتب خانه-کوئته.
([2]) تحفة الاحوذي/ج7/ص510/کتاب الإستئذان والأدب/باب ماجاء فی السلام قبل الکلام/دارإحیاء التراث العربي/الطبعة الثانیة.
([3]) المحیط البرهانی/ج6/ص57/کتاب الإستحسان والکراهیة/الفصل الثامن: في السلام و…/مکتبه رشیدیه ـ کوئته.
([4]) فتاوی المتانه/ج2/ص644/کتاب المکروه والمباح والمحبوب/باب في السلام …/مکتبه عمریه کوئته.
و الله اعلم بالصّواب
آدرس فتوا:
https://hamadie.ir/fiqh/?p=2332
مدرسه دینی اصحاب الصفه زاهدان، دارالافتاء مجازی حمادیه، اهل سنت و جماعت بر اساس فقه حنفی
کپی و انتشار فتاوی با ذکر نام منبع «مدرسه دینی اصحاب الصفه زاهدان، دارالافتاء مجازی حمادیه» و آدرس فتوا مجاز می باشد و انتشار بدون ذکر منبع و آدرس شرعاً مجاز نمی باشد.