دارالافتاء مجازی حمادیه اهل سنت و جماعت – بر اساس فقه حنفی
الجواب وبالله التوفیق
1ـ خیر شهادت کسی که در مجلس حضور نداشته است، پذیرفته نمی‌شود، زیرا واژه «شهادت» از «مشاهده» اخذ شده است و به معنای دیدن است.
2ـ شهادت بالتسامع در مهریه بنابر قول راجح اعتبار دارد.
در تفسیر شهادت بالتسامع نوعی از اختلاف وجود دارد؛ امام محمد می‌فرماید: شهادت بالتسامع در صورتی معتبر خواهد بود که خبر پخش شده باید به حد تواتر برسد که تکذیب کردن آن محال باشد.
واکثر علماء می‌فرمایند: اگر خبر را از دو مرد عادل یا از یک مرد عادل و دو زن عادله بشنود می‌تواند گواهی بدهد.
الدلائل:
ـ فی الدرّالمختار:
(العقل الكامل) وقت التحمل، والبصر، ومعاينة المشهود به إلا فيما يثبت بالتسامع.([1])
ـ وفی ردّالمحتار:
(قوله معنى مشاهدة) وهي الاطلاع على الشيء عيانا.([2])
ـ وفی المبسوط:
(قال الشيخ الإمام الأجل الزاهد شمس الأئمة وفخر الإسلام أبو بكر محمد بن أبي سهل السرخسي – رحمه الله – إملاء: اعلم بأن اشتقاق الشهادة من المشاهدة وهي المعاينة فمن حيث إن السبب المطلق للأداء المعاينة سمي الأداء شهادة وإليه أشار النبي – صلى الله عليه وسلم – في قوله للشاهد «إذا رأيت مثل هذه الشمس فاشهد وإلا فدع» وقيل هي مشتقة من معنى الحضور يقول الرجل شهدت مجلس فلان أي حضرت.([3])
ـ وفی درر الحكّام:
على المهر بالتسامع فيه روايتان والأصح أنه جائز كما في الخلاصة.([4])
([1]) الدرالمختار/ج8/ص197/کتاب الشهادات/دار المعرفة، بیروت.
([2]) ردالمحتار/ج8/ص198/کتاب الشهادات/دارالمعرفة، بیروت/الطبعة الرابعة.
([3]) کتاب المبسوط، مجلد ثالث/جلد8،جزء دوم/ص98/کتاب الشهادات/دارالفکر، بیروت: الطبعة الأولی.
([4]) درر الحكام شرح غرر الأحكام، ج4/ص393/کتاب الشهادات/محقق، خلیل براهویی/زاهدان: اولوالالباب، 1397 ش.
و الله اعلم بالصّواب
آدرس فتوا:
https://hamadie.ir/fiqh/?p=1753
مدرسه دینی اصحاب الصفه زاهدان، دارالافتاء مجازی حمادیه، اهل سنت و جماعت بر اساس فقه حنفی
کپی و انتشار فتاوی با ذکر نام منبع «مدرسه دینی اصحاب الصفه زاهدان، دارالافتاء مجازی حمادیه» و آدرس فتوا مجاز می باشد و انتشار بدون ذکر منبع و آدرس شرعاً مجاز نمی باشد.