زنی مهریه‌اش را بر شوهرش بخشید (حق مهریه را به شوهرش هبه کرد)، اما پس از گذشت چند سال از زندگی مشترک، مهریه‌اش را از شوهرش طلب می‌کند. اینک از نظر شرع مطالبه‌ی مهریه بخشیده شده توسط زن صحیح است یا خیر؟

الجواب وبالله التوفیق

رشته‌ی زوجیت، پیوندی برای نزدیکی قلب‌هاست. بنابراین در قالب این پیوند، هریک از زن و شوهر هرگاه به همدیگر چیزی را هدیه کردند، اختیار ندارند از هدیه‌ی خود رجوع کنند؛ زیرا پس گرفتن هدیه باعث ایجاد تنفر از یکدیگر شده و زندگی زناشویی را با خطر مواجه می‌کند. لذا در صورت مسئوله اگر زن یکبار مهریه‌اش را بر شوهرش بخشیده است، دوباره از نظر شرع حق رجوع ندارد. 

الدلائل:

ـ فی الهندية:

وإذا وهب أحد الزوجين لصاحبه لا يرجع في الهبة، وإن انقطع النكاح بينهما.^([1])

ـ وفی الإختيار:

قال: (ولا رجوع فيما يهبه لذي رحم محرم منه أو زوجة أو زوج)؛ لأن المقصود صلة الرحم وزيادة الألفة بين الزوجين، وفي الرجوع قطيعة الرحم والألفة؛ لأنها تورث الوحشة والنفرة فلا يجوز صيانة للرحم عن القطيعة وإبقاء للزوجية على الألفة والمودة.^([2])

ـ وفی النتف:

فاما الهبة للرحم المحرم فلا رجوع فيها متفقا والزوجان قياس عليه لانهما أمثل بالرحم المحرم في قول الفقهاء.^([3])

---

(1) الفتاوی الهندیة/ج4/ص524/کتاب الهبة/الباب الخامس فی الرجوع فی الهبة/داراحیاءالتراث العربی/الطبعة الأولی.

(2) کتاب الإختیار/ج3/ص63/کتاب الهبة/فصل المعانی المانعة من الرجوع فی الهبة/قدیمی کتب خانه.

(3) النتف فی الفتاوی/ص312/کتاب الهبة/أنواع الهبة بالنظر للموهوب له/المکتبة الحقانیة.

و الله اعلم بالصّواب

آدرس فتوا: https://hamadie.ir/fiqh/?p=1312
مدرسه دینی اصحاب الصفه زاهدان، دارالافتاء مجازی حمادیه، اهل سنت و جماعت بر اساس فقه حنفی
کپی و انتشار فتاوی با ذکر نام منبع «مدرسه دینی اصحاب الصفه زاهدان، دارالافتاء مجازی حمادیه» و آدرس فتوا مجاز می باشد و انتشار بدون ذکر منبع و آدرس شرعاً مجاز نمی باشد.