شخصی نیاز به عمل جراحی دارد، از طرفی هم مستحق زکات است، آیا دکتر میتواند به عنوان زکات از طرف خود و با اموالش، آن شخص را عمل جراحی کند؟ آیا در اینصورت زکات دکتر ادا شده است؟

الجواب باسم ملهم الصواب

در صورت مسئوله اگر شخص مذکور واقعا مستحق زکات است، در این ­صورت هزینه­های عمل جراحی و نیز هزینه­های دیگر درمان و داروها را می­توان از مال زکات داد، البته باید در نظر داشت که در مورد هزینه عمل و بقیه هزینه بیمارستان، باید مبلغ را به دست مریض یا به دست وکیل آن داده تا از این طریق هزینه­های مذکور را پرداخت کند.

­الدلائل:

ــ في الدر:

(لا) يصرف (إلى بناء) نحو (مسجد و) لا إلى (كفن ميت وقضاء دينه) أما دين الحي الفقير فيجوز لو بأمره.^([1])

ــ وفي الرد:  

(قوله: فيجوز لو بأمره) أي يجوز عن الزكاة على أنه تمليك منه والدائن يقبضه بحكم النيابة عنه ثم يصير قابضا لنفسه. فتح.^([2])

ــ وفي بدائع الصّنائع:

ولو قضى دين حي فقير إن قضى بغير أمره لم يجز؛ لأنه لم يوجد التمليك من الفقير لعدم قبضه وإن كان بأمره يجوز عن الزكاة لوجود التمليك من الفقير؛ لأنه لما أمره به صار وكيلا عنه في القبض فصار كأن الفقير قبض الصدقة بنفسه وملكه من الغريم.^([3])

---

([1]) الدر المختار/ج3/ص341-342/کتاب الزکاة/باب مصرف الزكاة والعشر/دار المعرفة.

([2]) رد المحتار/ج3/342/کتاب الزکاة/باب مصرف الزكاة والعشر/دارالمعرفة.

([3]) بدائع الصنائع في ترتيب الشرائع/ج2/ص143/کتاب الزکاة /فصل رکن الزکاة/مکتبه رشیدیه،کوئته پاکستان.

و الله اعلم بالصّواب

آدرس فتوا: http://hamadie.ir/fiqh/?p=3947
مدرسه دینی اصحاب الصفه زاهدان، دارالافتاء مجازی حمادیه، اهل سنت و جماعت بر اساس فقه حنفی
کپی و انتشار فتاوی با ذکر نام منبع «مدرسه دینی اصحاب الصفه زاهدان، دارالافتاء مجازی حمادیه» و آدرس فتوا مجاز می باشد و انتشار بدون ذکر منبع و آدرس شرعاً مجاز نمی باشد.